Parafia Św. Andrzeja Apostoła w Witowie

  CMENTARZ PARAFIALNY, KAPLICZKI, KRZYŻE W PARAFII WITOWO.

HISTORIA CMENTARZA.

Cmentarz – jest instytucjonalnie ukształtowanym wycinkiem przestrzeni o programowo założonym grzebalnym przeznaczeniu, zorganizowanym zaś wedle pewnych dyrektyw - reguł kulturowych, związanych tak ze zrytualizowaniem form grzebania zmarłych, jak i z istnieniem pewnej tradycji sposobu utrwalania pamięci o nich.
Nazwa pochodzi od łacińskiego słowa coemeterium, o tym właśnie znaczeniu, które z kolei jest zlatynizowaną formą greckiego koimeterion = miejsce spoczynku.
Koncepcję cmentarza jako przestrzeni nienaruszalnej i świętej przejęło wczesne chrześcijaństwo z tradycji rzymskiej, dlatego pierwsze cmentarze chrześcijańskie wyodrębniły się z dawniejszych cmentarzy pogańskich. Kościół już w III w. oddał je pod opiekę biskupów i księży, tworząc system cmentarnej administracji. Cmentarze były już wówczas miejscami świętymi i chronionymi specjalnymi immunitetami. Obejmowało je także prawo azylu . Od X w. zaczyna się tendencja do lokalizowania cmentarzy w obrębie miast i w bliskości kościołów. Sobór rzymski z 1059 r. nadał im sankcję "pół świętych" rzucając klątwę na ludzi bezczeszczących je.
Cmentarz w sensie prawno-administracyjnym jest wyraźnie wyodrębnionym, oznaczonym, zdeterminowanym terenem, przeznaczonym do grzebania zmarłych, a występujące na nich mogiły są w zwyczajowo przyjętej formie wizualnej.
Tradycyjnie obowiązek grzebania zmarłych spoczywa na barkach rodziny zmarłego, a jeśli zmarły rodziny nie ma, to na władzach lokalnych.
Od 1 listopada 2011 roku, obowiązują dwa dokumenty dotyczące regulacji prawa pogrzebowego w diecezji włocławskiej:Instrukcja w sprawie pogrzebu i Regulamin cmentarzy rzymskokatolickich w diecezji włocławskiej.

 Po konsultacjach dykasterialnych, a także w ramach dekanatów, po omówieniu propozycji prawa na zjeździe księży dziekanów oraz podczas obrad Rady Kapłańskiej, ks. bp Wiesław Mering zatwierdził oba dokumenty jako obowiązujące prawo pogrzebowe w diecezji włocławskiej. Instrukcja składa się z 10 punktów podejmujących następujące zagadnienia: postępowanie kapłana na wiadomość o śmierci, miejsce nabożeństwa pogrzebowego, komu należy udzielić lub odmówić pogrzebu katolickiego lub ograniczyć jego formę, opłaty cmentarne, ponowne użycie grobu, księgi cmentarne i księga zmarłych, kremacja i ekshumacja zwłok.
Instrukcja zaznacza, że pogrzeb jest aktem kultu religijnego (Msza św., posługa duchownego do momentu zasypania trumny), z czego wynika, że Kościół nie świadczy usług. Środki finansowe składane w związku z wykonywaniem posługi religijnej są ofiarami związanymi z czynnościami religijnymi. Uwypuklony został także fakt, że jest zgodne z prawem wprowadzenie opłat za korzystanie z infrastruktury cmentarza, pod warunkiem, że takie opłaty będą przewidziane w regulaminie cmentarza.
Regulamin cmentarzy rzymskokatolickich w diecezji włocławskiej składa się z 4 rozdziałów: przepisy ogólne, postanowienia porządkowe, zasady dysponowania grobem i ponoszenia opłat oraz zasady wykonywania prac i usług przez podmioty niezależne od Administratora.

Cmentarz parafialny w Witowie (zabacz; na mapie) założył w 1815 roku na Górach Witowskich, przy drodze Witowo - Powałkowice - Wandynowo ks.Proboszcz Jakub Krajewski. Wybudowano wówczas drewnianą kapliczkę. W 1840 roku na środku cmentarza ówczesny wikariusz ks.Wojciech Kochowicz własnym kosztem i staraniem wystawił murowaną kaplicę pod wezwaniem Krzyża Świętego. Wewnątrz kaplicy umieszczony został klasycystyczny ołtarzyk z rzeżbą Chrystusa Ukrzyżowanego i Matki Boskiej Skępskiej.

W kaplicy cmentarnej pochowany został  ks. Kanonik Jan Szafrański (ur.06.06.1856 r w Warszawie - zm.08.09.1939 r w Witowie), proboszcz parafii Witowo w latach 1893 - 1939, budowniczy obecnego kościoła parafialnego (wybudowanego w latach 1899- 1904).

Tuż przed kaplicą, po prawej stronie alei głównej,  02 czerwca 1993 roku, pochowany został ks. Kazimierz Szałkowski (ur. 25 stycznia 1903 roku w Sieradzu-  zm.  w Kaliszu 30 maja 1993 r.) tutejszy proboszcz w latach 1952-1975.

W kwaterze lewej, idąc od alei głównej cmentarza, znajduje się grób nieznanego żołnierza, w którym spoczywają prochy dwóch nieznanych żołnierzy Wojska Polskiego oraz cywila, zamordowanych w bestialski sposób przez hitlerowców  na terenie parafii Witowo w 1939 roku, tuż po rozpoczęciu II wojny światowej. Grobem opiekuje się młodzież z Gimnazjum Publicznego w Witowie. W dzień Wszystkich Świętych, przy grobie zbiera  się zawsze wiele dzieci i młodzieży zapalając znicze  i składając kwiaty.
Na cmentarzu znajduje się kwatera w której spoczywają członkowie  rodziny Biesiekierskich , mających w historii Kujaw swoją zaszczytna kartę (...wieloletni właściciele majątku Płowce, które  w drugiej połowie XVIII wieku nabył na własność podkomorzy inowrocławski Jan Biesiekierski..)
Na cmentarzu parafialnym w Witowie, spoczywają prochy mieszkańców z miejscowości ; Czarnocice, Grodziska, Faliszewo, Płowce, Powałkowice, Pścinno, Pścininek, Sadłog, Sadłużek,Torzewo, Wandynowo, oraz Witowa, Koloni Witowo i Witowa Nowego, nie tylko wyznawców kościoła rzymskokatolickiego, ale i również innych wyznań.

CMENTARZ DZIŚ

W wyniku starań obecnego Proboszcza ks.Andrzeja Aniszczyka w 2014 roku na cmentarzu parafialnym w Witowie została odrestaurowana zabytkowa kaplica i brama główna oraz powstała nowa brama boczna .W 2015 roku wybudowany został chodnik na alei głównej cmentarza a przed cmentarzem Gmina Bytoń w ramach budowy drogi asfaltowej w kierunku Wandynowa wybudowała na całej długości cmentarz  parking. W 2015 roku staraniem ks.Proboszcza została przeprowadzona pełna inwentaryzacja grobów z opracowaniem planu cmentarza oraz sporządzony imienny wykaz miejsc pochówku wszystkich, których prochy spoczywają na cmentarzu parafialnym.  Aktualnie ( zobacz na mapie->)cmentarz parafialny w Witowie zajmuje powierzchnię 2.0 ha.

Msza święta za spoczywających, na cmentarzu parafialnym w Witowie, corocznie w dzień Wszystkich Świętych 1 listopada  odprawiana jest  o godz.12.00

prev next
prev next

Cmentarz w Witowie z kaplicą i murowanym ogrodzeniem z bramą, objęty jest ochroną dziedzictwa kultury i zabytków - wpisany do rejestru zabytków decyzją Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Bydgoszczy 15 lipca 1996 roku A/663/1-4, dawny rej.zab. nr 389/A .

KAPLICZKI I FIGURKI NA TERENIE PARAFII

Kapliczki na terenie Parafii Witowo stoją przy drogach i na rozdrożach, na przydomowych ogródkach, na początku lub na skraju w miejscowościach ; Czarnocice ,Torzewo, Sadłóg, Płowce, Powałkowice, Faliszewo, Witowo Kolonia. Kapliczki poświęcone są patronom, Matce Bożej lub Chrystusowi. Jedne skromne, proste, inne rozbudowane, kolorowe.

Zdawać się może, że są tu od zawsze. Stanowią trwały element kujawskiego krajobrazu, będąc jego niezaprzeczalną ozdobę. Są, przede wszystkim, znakiem wiary nas i naszych przodków. Są także elementem kultury i wierności tradycji. Często są świadkami historii, świadectwem szczególnych wydarzeń. Wiele z nich to najcenniejsze zabytki wsi i okolic, w których stoją.

Wieczorem kiedy w parafialnym kościele w Witowie biją dzwony na "Anioł Pański" przy kapliczkach w odległych miejscowościach parafii; Czarnocice, Sadłóg możemy do dziś spotykać wiernych, którzy przybyli by przed spoczynkiem podziękować Bogu za trudy mijającego dnia, odmówić różaniec, zaśpiewać pieśni majowe lub odmówić modlitwę wieczorną Anioł Pański...

KRZYŻE NA TERENIE PARAFII

Krzyże na terenie Parafii  Witowo,  to rozpoznawalny element kujawskiego krajobrazu. Z inicjatywy lokalnych społeczności i miejscowych duszpasterzy krzyże stoją w miejscowościach; Powałkowice, Torzewo, Samszyce, Sadłóg, Sadłużek, Płowce, Witowie i Kolonia Witowo .

Kiedyś na skrzyżowaniach dróg stawiano wysokie drewniane krzyże, przed którymi ludzie spotykali się modlili i śpiewali pieśni oraz pełniły one rolę drogowskazu, punktu orientacyjnego dla całej okolicy.

Przydrożne krzyże były i są też sposobem na wyrażenie czci zmarłym, którzy odeszli niekiedy w następstwie tragedii. Krzyże dziś, to solidne metalowe budowle, które stoją w otoczeniu mini ogródków.

Pamiętajmy, że krzyże mówią o czasach tragicznych i radosnych. Są świadectwem naszych Ojców do prawa do tej ziemi i jej umiłowaniu. Są wyrazem ich duchowych potrzeb. Są dowodem narodowej polskiej tożsamości. Są znakiem Bożej obecności. Są wyjątkowym testamentem przeszłości dla obecnych i następnych pokoleń. Są to miejsca, które świadczą o lokalnej społeczności -społeczności katolików.